เครื่องขัดพื้นแบบเดินตาม

จังหวัดยามานาชิตั้งอยู่ทางตะวันตกเฉียงใต้ของโตเกียวและมีบริษัทที่เกี่ยวข้องกับเครื่องประดับหลายร้อยแห่ง ความลับของจังหวัดนี้คือคริสตัลในท้องถิ่น
ผู้เยี่ยมชมพิพิธภัณฑ์เครื่องประดับยามานาชิ เมืองโคฟุ ประเทศญี่ปุ่น เมื่อวันที่ 4 สิงหาคม แหล่งที่มาของรูปภาพ: ชิโฮ ฟูกาดะ สำหรับเดอะนิวยอร์กไทมส์
โคฟุ ประเทศญี่ปุ่น - สำหรับชาวญี่ปุ่นส่วนใหญ่แล้ว จังหวัดยามานาชิซึ่งตั้งอยู่ทางตะวันตกเฉียงใต้ของโตเกียวมีชื่อเสียงในเรื่องไร่องุ่น บ่อน้ำพุร้อน และผลไม้ รวมถึงเป็นบ้านเกิดของภูเขาไฟฟูจิ แล้วอุตสาหกรรมเครื่องประดับล่ะ?
คาซูโอะ มัตสึโมโตะ ประธานสมาคมเครื่องประดับแห่งเมืองยามานาชิ กล่าวว่า “นักท่องเที่ยวมาที่นี่เพื่อดื่มไวน์ แต่ไม่ได้มาที่นี่เพื่อซื้อเครื่องประดับ” อย่างไรก็ตาม เมืองโคฟุ ซึ่งเป็นเมืองหลวงของจังหวัดยามานาชิซึ่งมีประชากร 189,000 คน มีบริษัทที่เกี่ยวข้องกับเครื่องประดับประมาณ 1,000 แห่ง ทำให้เมืองนี้กลายเป็นผู้ผลิตเครื่องประดับที่สำคัญที่สุดในญี่ปุ่น ความลับของเรื่องนี้คืออะไร? มีคริสตัล (ทัวร์มาลีน เทอร์ควอยซ์ และคริสตัลสโมกี้ เป็นต้น) อยู่ในเทือกเขาทางตอนเหนือ ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของธรณีวิทยาที่อุดมสมบูรณ์โดยทั่วไป นี่เป็นส่วนหนึ่งของประเพณีนี้มาเป็นเวลาสองศตวรรษ
ใช้เวลาเดินทางเพียง 1 ชั่วโมงครึ่งโดยรถไฟด่วนจากโตเกียว โคฟุรายล้อมไปด้วยภูเขาต่างๆ รวมถึงเทือกเขาแอลป์และภูเขามิซากะทางตอนใต้ของญี่ปุ่น และวิวภูเขาไฟฟูจิอันงดงาม (เมื่อภูเขาไฟฟูจิไม่ได้ถูกบดบังด้วยเมฆ) เดินเพียงไม่กี่นาทีจากสถานีรถไฟโคฟุไปยังสวนปราสาทไมซูรุ หอคอยปราสาทหายไปแล้ว แต่กำแพงหินเดิมยังคงอยู่
คุณมัตสึโมโตะกล่าวว่าพิพิธภัณฑ์เครื่องประดับยามานาชิซึ่งเปิดทำการในปี 2013 เป็นสถานที่ที่ดีที่สุดในการเรียนรู้เกี่ยวกับอุตสาหกรรมเครื่องประดับในมณฑล โดยเฉพาะอย่างยิ่งขั้นตอนการออกแบบและการขัดเงาของงานฝีมือ ในพิพิธภัณฑ์ขนาดเล็กและประณีตแห่งนี้ ผู้เข้าชมสามารถลองขัดอัญมณีหรือแปรรูปเครื่องเงินในเวิร์กช็อปต่างๆ ในช่วงฤดูร้อน เด็กๆ สามารถเคลือบกระจกสีบนจี้รูปใบโคลเวอร์สี่แฉก ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของนิทรรศการที่เน้นการลงยาเคลือบแบบคลัวซอนน์ (เมื่อวันที่ 6 สิงหาคม พิพิธภัณฑ์ประกาศว่าจะปิดทำการชั่วคราวเพื่อป้องกันการแพร่กระจายของการติดเชื้อโควิด-19 และเมื่อวันที่ 19 สิงหาคม พิพิธภัณฑ์ประกาศว่าจะปิดทำการจนถึงวันที่ 12 กันยายน)
แม้ว่าเมืองโคฟุจะมีร้านอาหารและร้านค้าเครือข่ายคล้ายกับเมืองขนาดกลางส่วนใหญ่ในญี่ปุ่น แต่เมืองนี้ก็มีบรรยากาศที่ผ่อนคลายและเมืองเล็กๆ ที่น่ารื่นรมย์ ในการสัมภาษณ์เมื่อต้นเดือนนี้ ดูเหมือนว่าทุกคนจะรู้จักกันหมด เมื่อเราเดินไปรอบๆ เมือง คุณมัตสึโมโตะก็ได้รับการต้อนรับจากผู้คนที่ผ่านไปมาหลายคน
“รู้สึกเหมือนเป็นชุมชนครอบครัว” โยอิจิ ฟูกาซาวะ ช่างฝีมือที่เกิดในจังหวัดยามานาชิ ซึ่งได้แสดงทักษะของตนให้ผู้มาเยี่ยมชมชมในสตูดิโอของเขาในพิพิธภัณฑ์กล่าว เขามีความเชี่ยวชาญในเทคนิคการเจียระไนอัญมณีแบบโคชู คิเซกิ คิริโกะ ซึ่งเป็นเอกลักษณ์ของจังหวัด (โคชูเป็นชื่อเก่าของยามานาชิ คิเซกิหมายถึงอัญมณี และคิริโกะเป็นวิธีการตัด) เทคนิคการเจียระไนแบบดั้งเดิมใช้เพื่อให้อัญมณีมีพื้นผิวหลายเหลี่ยมมุม ในขณะที่กระบวนการเจียระไนที่ทำด้วยมือโดยใช้ใบมีดหมุนทำให้อัญมณีมีลวดลายที่สะท้อนแสงได้ดี
รูปแบบเหล่านี้ส่วนใหญ่ฝังแบบโบราณ โดยแกะสลักเป็นพิเศษที่ด้านหลังของอัญมณีและเผยให้เห็นอีกด้านหนึ่ง ทำให้เกิดภาพลวงตาในรูปแบบต่างๆ “จากมิติแห่งนี้ คุณสามารถมองเห็นศิลปะคิริโกะได้ จากด้านบนและด้านข้าง คุณสามารถมองเห็นภาพสะท้อนของคิริโกะได้” คุณฟูกาซาวะอธิบาย “แต่ละมุมมีการสะท้อนที่แตกต่างกัน” เขาสาธิตวิธีการสร้างรูปแบบการตัดที่แตกต่างกันโดยใช้ใบมีดประเภทต่างๆ และปรับขนาดอนุภาคของพื้นผิวขัดที่ใช้ในกระบวนการตัด
ทักษะเหล่านี้มีต้นกำเนิดในจังหวัดยามานาชิและส่งต่อจากรุ่นสู่รุ่น “ผมสืบทอดเทคโนโลยีมาจากพ่อ และพ่อก็เป็นช่างฝีมือเช่นกัน” คุณฟูกาซาวะกล่าว “เทคนิคเหล่านี้โดยพื้นฐานแล้วเหมือนกับเทคนิคโบราณ แต่ช่างฝีมือแต่ละคนก็มีการตีความและแก่นแท้ของตัวเอง”
อุตสาหกรรมเครื่องประดับของยามานาชิมีต้นกำเนิดมาจากสองสาขาที่แตกต่างกัน ได้แก่ งานหัตถกรรมคริสตัลและงานโลหะตกแต่ง วาคาซึกิ ชิกะ ภัณฑารักษ์ของพิพิธภัณฑ์อธิบายว่าในช่วงกลางยุคเมจิ (ปลายศตวรรษที่ 19) อุตสาหกรรมเหล่านี้ถูกนำมารวมกันเพื่อทำเครื่องประดับส่วนตัว เช่น กิโมโนและเครื่องประดับผม บริษัทที่มีเครื่องจักรสำหรับการผลิตจำนวนมากเริ่มก่อตั้งขึ้น
อย่างไรก็ตาม สงครามโลกครั้งที่ 2 ได้ส่งผลกระทบอย่างหนักต่ออุตสาหกรรมนี้ ตามข้อมูลของพิพิธภัณฑ์ในปี 1945 เมืองโคฟุส่วนใหญ่ถูกทำลายจากการโจมตีทางอากาศ และเมืองนี้ภูมิใจในความตกต่ำของอุตสาหกรรมเครื่องประดับแบบดั้งเดิม
“หลังสงคราม เนื่องจากความต้องการเครื่องประดับคริสตัลและของที่ระลึกสไตล์ญี่ปุ่นจากกองกำลังยึดครองมีสูง อุตสาหกรรมจึงเริ่มฟื้นตัว” นางสาววาคาซึกิกล่าว พร้อมแสดงเครื่องประดับขนาดเล็กที่แกะสลักรูปภูเขาไฟฟูจิและเจดีย์ห้าชั้น หากภาพนั้นหยุดนิ่งในคริสตัล ในช่วงที่เศรษฐกิจของญี่ปุ่นเติบโตอย่างรวดเร็วหลังสงคราม เมื่อรสนิยมของผู้คนมีความสำคัญมากขึ้น อุตสาหกรรมในจังหวัดยามานาชิจึงเริ่มใช้เพชรหรืออัญมณีสีที่ประดับด้วยทองคำหรือแพลตตินัมเพื่อทำเครื่องประดับขั้นสูง
“แต่เนื่องจากผู้คนขุดคริสตัลตามต้องการ จึงเกิดอุบัติเหตุและปัญหามากมาย และทำให้อุปทานแห้งเหือด” นางรัวเย่กล่าว “ดังนั้น การขุดจึงหยุดลงเมื่อประมาณ 50 ปีที่แล้ว” ในทางกลับกัน การนำเข้าจากบราซิลในปริมาณมากเริ่มขึ้น การผลิตผลิตภัณฑ์คริสตัลและเครื่องประดับยามานาชิจำนวนมากยังคงดำเนินต่อไป และตลาดทั้งในญี่ปุ่นและต่างประเทศก็ขยายตัว
Yamanashi Prefectural Jewelry Art Academy เป็นสถาบันสอนทำเครื่องประดับที่ไม่ใช่ของเอกชนแห่งเดียวในญี่ปุ่น เปิดทำการในปี 1981 วิทยาลัยแห่งนี้เปิดสอน 3 ปีในอาคารพาณิชย์ 2 ชั้นตรงข้ามพิพิธภัณฑ์ โดยหวังว่าจะได้เรียนทำเครื่องประดับระดับปรมาจารย์ โรงเรียนแห่งนี้สามารถรองรับนักเรียนได้ 35 คนต่อปี ทำให้จำนวนนักเรียนทั้งหมดอยู่ที่ประมาณ 100 คน ตั้งแต่เริ่มเกิดโรคระบาด นักเรียนใช้เวลาครึ่งหนึ่งในโรงเรียนเพื่อเรียนภาคปฏิบัติ ส่วนชั้นเรียนอื่นๆ จะเป็นการเรียนทางไกล มีห้องสำหรับแปรรูปอัญมณีและโลหะมีค่า ห้องหนึ่งที่เน้นเทคโนโลยีขี้ผึ้ง และห้องคอมพิวเตอร์ที่มีเครื่องพิมพ์ 3 มิติ 2 เครื่อง
ระหว่างการเยี่ยมชมห้องเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 ครั้งสุดท้าย โนโดกะ ยามาวากิ วัย 19 ปี กำลังฝึกแกะแผ่นทองแดงด้วยเครื่องมือคม ซึ่งนักเรียนจะได้เรียนรู้พื้นฐานของงานฝีมือ เธอเลือกที่จะแกะรูปแมวสไตล์อียิปต์ที่มีอักษรอียิปต์โบราณล้อมรอบ “ฉันใช้เวลาออกแบบนานกว่าจะแกะสลักจริงๆ” เธอกล่าว
ในชั้นล่างของห้องเรียนที่มีลักษณะคล้ายสตูดิโอ นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 จำนวนหนึ่งจะนั่งบนโต๊ะไม้แยกกันซึ่งปูด้วยเรซินเมลามีนสีดำ เพื่อฝังอัญมณีชิ้นสุดท้ายหรือขัดเงาโครงงานระดับมัธยมศึกษาตอนต้นก่อนวันกำหนดส่งงานหนึ่งวัน (ปีการศึกษาของญี่ปุ่นเริ่มต้นในเดือนเมษายน) นักเรียนแต่ละคนจะออกแบบแหวน จี้ หรือเข็มกลัดของตนเอง
เคโตะ โมริโนะ วัย 21 ปี กำลังตกแต่งรายละเอียดขั้นสุดท้ายให้กับเข็มกลัด ซึ่งเป็นโครงเงินของเขาที่ประดับด้วยทับทิมและทัวร์มาลีนสีชมพู “แรงบันดาลใจของผมมาจาก JAR” เขากล่าวโดยอ้างถึงบริษัทที่ก่อตั้งโดยโจเอล อาร์เธอร์ โรเซนธัล นักออกแบบเครื่องประดับร่วมสมัย เมื่อเขาแสดงภาพพิมพ์เข็มกลัดรูปผีเสื้อของศิลปินคนนี้ ส่วนแผนการของเขาหลังจากสำเร็จการศึกษาในเดือนมีนาคม 2022 โมริโนะกล่าวว่าเขายังไม่ได้ตัดสินใจ “ผมอยากมีส่วนร่วมในด้านความคิดสร้างสรรค์” เขากล่าว “ผมอยากทำงานในบริษัทสักสองสามปีเพื่อเก็บเกี่ยวประสบการณ์ จากนั้นจึงเปิดสตูดิโอของตัวเอง”
หลังจากที่เศรษฐกิจฟองสบู่ของญี่ปุ่นแตกในช่วงต้นทศวรรษ 1990 ตลาดเครื่องประดับก็หดตัวและซบเซาลง และต้องเผชิญกับปัญหาต่างๆ เช่น การนำเข้าแบรนด์ต่างประเทศ อย่างไรก็ตาม ทางโรงเรียนระบุว่าอัตราการจ้างงานศิษย์เก่าสูงมาก โดยพุ่งสูงเกิน 96% ระหว่างปี 2017 ถึง 2019 โฆษณาหางานของบริษัท Yamanashi Jewelry ติดอยู่บนผนังยาวของหอประชุมโรงเรียน
ปัจจุบัน เครื่องประดับที่ผลิตในยามานาชิส่วนใหญ่ส่งออกไปยังแบรนด์ญี่ปุ่นยอดนิยม เช่น Star Jewelry และ 4°C แต่จังหวัดนี้กำลังพยายามอย่างหนักเพื่อสร้างแบรนด์เครื่องประดับยามานาชิ Koo-Fu (ละคร Kofu) และในตลาดต่างประเทศ แบรนด์นี้ผลิตโดยช่างฝีมือท้องถิ่นโดยใช้เทคนิคแบบดั้งเดิม และมีชุดแฟชั่นและชุดแต่งงานราคาไม่แพง
แต่คุณ Shenze ซึ่งสำเร็จการศึกษาจากโรงเรียนแห่งนี้เมื่อ 30 ปีที่แล้ว กล่าวว่าจำนวนช่างฝีมือท้องถิ่นกำลังลดลง (ปัจจุบันเขาสอนหนังสือนอกเวลาที่นั่น) เขาเชื่อว่าเทคโนโลยีสามารถมีบทบาทสำคัญในการทำให้เครื่องประดับเป็นที่นิยมในหมู่คนหนุ่มสาวมากขึ้น เขามีผู้ติดตามจำนวนมากบน Instagram ของเขา
“ช่างฝีมือในจังหวัดยามานาชิให้ความสำคัญกับการผลิตและการสร้างสรรค์ ไม่ใช่การขาย” เขากล่าว “เราอยู่ตรงข้ามกับด้านธุรกิจ เพราะโดยปกติแล้วเราจะอยู่เบื้องหลัง แต่ตอนนี้ด้วยโซเชียลมีเดีย เราสามารถแสดงออกถึงตัวตนของเราทางออนไลน์ได้”